Główne problemy związane z psychologią prokreacji
Główne problemy związane z psychologią prokreacji
Główne problemy związane z psychologią prokreacji:
Dotknięcie brzucha ciężarnej przynosi szczęście.
Chłopiec – rośnie brzuch, dziewczynka – biodra.
Chłopiec – ma się ciągoty do kwaśnego i ostrego,
dziewczynka – do słodkiego.
Spiczasty brzuch – chłopiec, okrągły – dziewczynka.
Kobieta ma problemy z cerą, „brzydnie” – będzie
dziewczynka, bo zabiera matce urodę.
Zgaga w czasie ciąży – dziecko będzie miało długie
włosy (lub dużo włosów na ciele).
Nie można patrzeć na kogoś rudego bo dziecko urodzi
się rude (generalnie nie można się „zapatrzeć” bo
dziecko upodobni się do tej osoby).
To, co się robi w czasie ciąży, czym się interesuje – tym
będzie się interesowało nasze dziecko.
Nie można być niczego winnym kobiecie w ciąży, bo to
przynosi pecha.
Patrzenie na księżyc – dziecko będzie łyse.
Matka wystraszy się myszy i złapie się za jakąś cześć
ciała – dziecko w tym miejscu będzie miało „myszkę”,
to samo dotyczy oparzenia, bądź patrzenia na ogień –
dziecko będzie miało znamię, przebarwienie w kształcie
płomienia bądź urodzi się czerwone.
Jedzenie orzechów włoskich – dziecko będzie miało szarą skórę.
Ciąża z punktu widzenia psychologicznego:
1.Dojrzałość do macierzyństwa
2.Sposób przeżywania ciąży i jej znaczenie dla kobiety,
mężczyzny i pary małżeńskiej
3.Rozwój relacji między matka a dzieckiem i znaczenie dla
przebiegu ciąży dziecka
4.Trudności w zaakceptowaniu ciąży
Ciąża i związane z nią zmiany z perspektywy kobiety:
ETAPY OKRESU CIĄŻY J. Raphael-Leff –
I.Do pierwszych ruchów płodu;
II.Do pojawienia się nasilonego lęku przed porodem;
III.Narastanie przekonania o możliwości samodzielnego
funkcjonowania poza jej organizmem.
Nudności i wymioty jako mechanizm adaptacyjny:
Dają o sobie znać w okresie, najintensywniejszego rozwoju
narządów u płodu, gdy obecność toksyn mogłaby zakłócić
organogenezę i z reguły zanikają po ukształtowaniu się
podstawowych narządów (ok. 14 tygodnia).
2.U kobiet nie doświadczających nudności i wymiotów w I
trymestrze ciąży częściej dochodzi do poronienia.
3.Są objawem pojawiającym się w wielu kulturach (Buss,2001).
4. Częściej towarzyszą pierwszej ciąży, ciąży mnogiej i ciąży
po wcześniejszych niepowodzeniach (Chin, 1989), a także
zaburzeniom emocjonalnym (FitzGerland, 1984).
Reakcje emocjonalne w okresie ciąży:
Badania P.M. Shereshefsy i L.J. Yarrow (1973) na grupie 60
małżeństw spodziewających się pierwszego dziecka wykazały, że:
1.Stan emocjonalny kobiet obok zadowolenia i pełnego radości
oczekiwania na narodziny dziecka cechowało również
występowanie objawów depresji, niepokoju i lęku.
2.Reakcje te były szczególnie nasilone w pierwszym
trymestrze ciąży i bezpośrednio przed porodem.
3.Niepokój i lęk u ciężarnych związany jest przede wszystkim z
przebiegiem ciąży i porodu, depresja zaś z poczuciem
niepewności co do wywiązywania się z roli matki.
4.Negatywne stany emocjonalne występowały rzadziej u
prawidłowo ukształtowanej i dojrzałej osobowości i
adekwatnej samoocenie, zadowolonych ze swych reakcji z partnerem.
Główne zadanie okresu ciąży dla kobiet i mężczyzn:
Zapewnienie sobie (M) i dziecku bezpieczeństwa przez
okres ciąży i porodu.
Uzyskanie akceptacji dla dziecka ze strony najważniejszych
osób w rodzinie.
Nawiązanie więzi emocjonalnej z dzieckiem.
Przystosowanie do nowych zadań.
Relacja z dzieckiem i rodzicami w okresie prenatalnym to:
Postawa względem płodu.
Spostrzeżenie dziecka przed porodem (Laxton-Kane;
Mercer, Ferketich, Zachariah)
Interakcja prenatalna (Golańska)
Komunikowanie się z dzieckiem (Kornas-Biela)
Więź emocjonalna (Bielawska-Batorowicz)
Więź prenatalna (Righetti)
Więź emocjonalna to:
Proces, który ma u podstawy stopniowe kształtowanie
ię obrazu dziecka jako odrębnej istoty, względnie
samodzielnej, wyposażonej w indywidualne właściwości,
z którą łączą rodzica określone uczucia, z
którą rodzic może próbować nawiązywać kontakt.
Elementy więzi emocjonalnej:
Traktowanie płodu jako odrębnej istoty;
Przypisywanie dziecku cech i właściwości
Podejmowanie interakcji z dzieckiem
Interakcje z dzieckiem:
Formy interakcji:
a)Rozmowy z dzieckiem
b)Myślenie o dziecku
c)Dotykanie powłok brzucha
d)Określanie dziecka imieniem
e)Uspokajanie dziecka
f)Śpiewanie piosenek, opowiadanie bajek
g)Pobudzanie dziecka do aktywności ruchowej
h)Kołysanie
i)Mówienie o nienarodzonym dziecku
j)Rozmawianie z partnerem o dziecku itp
Sposoby tworzenia więzi emocjonalnej:
Wizualizacja, czyli wyobrażeniowe myślenie o
dziecku (Kornas – Biela)
Rozmowy z dzieckiem, co wpływa na traktowanie
dziecka jako pełnoprawnego członka rodziny (Łukasik)
Śpiewanie dziecku lun wspólne słuchanie
muzyki (Kornas – Biela)
Utulanie dziecka:
a)Haptonomia (Fras Feldman)
b)„prenatalny uniwersytet” (Van de Car)
Znaczenie kontaktów z dzieckiem przed porodem dla rodziców:
a)Wykształcenie się więzi emocjonalnej
b)Wytworzenie pozawerbalnych form więzi emocjonalnej
c)Rozwój uczuć rodzicielskich
d)Pomoc w nabyciu zdolności ekspresji uczuć i komunikacji niewerbalnej
e)Przygotowanie do przyjścia nowego członka rodziny
f)Osiągnięcie lepszych wyników w skali Apgar
g)Sprawniej przebiegający rozwój psychomotoryczny
h)Osiągnięcie wyższego poziomu rozwoju funkcji intelektualnych
i)Poprawienie się jakości zdrowia psychicznego i fizycznego
Czynniki ryzyka:
wiek matki – poniżej 15 lub powyżej 40 lat
dane z wywiadu:
-poród martwego niemowlęcia
-niska masa urodzeniowa dziecka (<1500 g)
-poród przedwczesny
-choroby matki, np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, czy stłuszczenie
wątroby, narkomania, alkoholizm
cechy bieżącej ciąży:
-plamienia
-łożysko przodujące
-wielowodzie
-ciąża mnoga
-wady narządu rodnego matki, np. macica dwurożna
-wady rozwijającego się organizmu, letalne lub nie, np. rozszczep
kręgosłupa czy nieprawidłowości chromosomowe
-wypadek, np. wywołanie nim skurczy macicy przed terminem porodu lub
pęknięcie macicy
-przyczyny idiopatyczne
-nieprawidłowości hormonalne, np. niewydolność ciałka żółtego